3

• یکی از مصادیق سبک زندگی، حجاب است. ولی هنوز در هواپیماها میگویند برای احترام به «ارزشهای اسلامی»، خواهش میکنیم خانمها حجاب خودشان را رعایت کنند. یا در کمیته انضباطی دانشگاهها، وقتی میخواهند به خانمی که حجاب خودش را رعایت نکرده تذکر بدهند، به او میگویند شما «ارزشهای اسلامی» را رعایت نکردهای. آیا حجاب ربطی به حیات اجتماعی و انسانیت نداشته است؟ که مثلاً گفته شود شما ارزشهای انسانی را رعایت نکردهای؟ آیا این عبارت تعریض به دین نیست که ما که نمیفهمیم چرا حجاب لازم است. حالا دیگر اسلام گفته! رعایت کن دیگر!
• برای فهمیدن اهمیت حجاب در سبک زندگی میتوان آن را با نماز هم مقایسه کرد. اگر چه نماز مهمتر از حجاب است، ولی کسی به نماز خواندن وادار نشده است. این بیان، به معنای بیارزش دانستن حجاب نیست، ولی اینکه حجاب اجباری شده ولی نماز اجباری نشده است، به این دلیل است که حجاب به سبک زندگی ربط بیشتری پیدا میکند و سبک زندگی موضوع مهمی است.
توجه به میزان خواب و خوراک، یکی از موارد مهم در سبک زندگی است
• اجازه بدهیم دین در مورد ظواهر نظر بدهد. دین آثار هر رفتار را بهتر میداند. رفتار ما، اندیشه ما را میسازد. فکر ما را درست میکند. رفتار روی اندیشه تأثیرگذار است. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است که زیاد بودن خواب، در نتیجه زیاد نوشیدن است و زیاد نوشیدن، در اثر پرخوری است و زیاد خوردن و زیاد آشامیدن نفس را از طاعت بازمیدارند و باعث قساوت قلب شده و مانع تفکر و خشوع میشوند.(کَثْرَةُ النَّوْمِ تَتَوَلَّدُ مِنْ کَثْرَةِ الشُّرْبِ وَ کَثْرَةُ الشُّرْبِ تَتَوَلَّدُ مِنْ کَثْرَةِ الشِّبَعِ وَ هُمَا یُثَقِّلَانِ النَّفْسَ عَنِ الطَّاعَةِ وَ یُقْسِیَانِ الْقَلْبَ عَنِ التَّفَکُّرِ وَ الْخُشُوع؛ مستدرک الوسایل/5/123).
• در خاطرات آیتالله العظمی بهجت هست که وقتی از ایشان میپرسیدند چه کار کنیم زیاد نخوابیم؟ در جواب میفرمودند: گاهی نشسته بخوابید. راستی مگر زیاد خوابیدن چقدر بد است؟ اینها سبک زندگی است. ایشان خودشان هم گاهی نشسته میخوابیدند. پزشکی ایشان را معاینه کرده بود و سلامتی ایشان را تأیید کرده بود ولی پرسیده بود چرا این نای ایشان این قدر خشک و به هم چسبیده است، ایشان غذا چی میخورند؟ آقازاده ایشان میفرمود: یک بار یا دو بار نان و چایی در روز میخوردند. هفته آخر عمر شریفشان هم تقریباً چیزی نخوردند. توجه به خوراک، یک عامل برای تعیین سبک زندگی است. البته عوامل دیگری مانند سلیقه، عاطفه و ... هم در تعیین سبک زندگی وجود دارد.
عمل، دارای تأثیر بالایی بر اندیشه و عقاید است
• بحثهای زیادی در مورد سبک زندگی مطرح است ولی میخواهیم در مورد اثر رفتار روی اندیشه و عقاید، به نکات بیشتری توجه کنیم. حضرت علی(ع) میفرمایند: «إِنْ لَمْ تَکُنْ حَلِیماً فَتَحَلَّمْ فَإِنَّهُ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ أَوْشَکَ أَنْ یَکُونَ مِنْهُم؛ اگر نمیتوانی حلیم باشی، ادای آدمهای حلیم را دربیاور. در سبک رفتارت حلم را نشان بده، کم است کسی که شبیه قومی شود و مثل آنها نشود.» (نهجالبلاغه/حکمت207) تو رفتارت را شبیه آنها کردی، احوالت هم شبیه آنها میشود. افکار و عقاید فقط در کلاس معارف درست نمیشود. در سبک رفتار و با رعایت جزئیات آن است که درست میشود.
• آیه قرآن هم میفرماید: ثُمَّ کانَ عاقِبَةَ الَّذینَ أَساؤُا السُّوای أَنْ کَذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ وَ کانُوا بِها یَسْتَهْزِؤُن(سوره روم، آیه 10). این آیه را حضرت زینب(س) در مقابل یزید خواند؛ وقتی که یزید میگفت وحی و قرآن و نبوت دروغ است. یعنی: یزید! تو میدانی چرا آیات الهی را تکذیب میکنی؟ چون رفتارت بد است، بوزینه بازی؛ اهل شرب خمری و رفتارت عقیدهات را درست کرده است.